Edelherten in het Hollandse Hout: verrijking of verarming?

Op 14 april 2015 stemde de gemeenteraad van Lelystad over een voorstel van het college om edelherten toe te laten in een deel van het Hollandse Hout (vanuit de Oostvaardersplassen). Aanleiding daartoe was een verzoek van Staatsbosbeheer als beheerder van het gebied aan de gemeente om aan toelating mee te werken.

Door het college werd dit verzoek overgenomen en beargumenteerd dat dit de recreatieve ontwikkeling en het dierenwelzijn van de edelherten in de Oostvaardersplassen (OVP) zou ondersteunen.

Recreatieve ontwikkeling van het Hollandse Hout (HH) kunnen wij alleen maar toejuichen maar dragen edelherten in het Hollandse Hout daaraan bij? Ja werd gesteld, de gedachte of wetenschap dat men bij het wandelen met het zien van een of meerdere edelherten geconfronteerd zou kunnen worden maakt bezoek aan het HH spannend en trekt daarom bezoekers. Maar werkt het werkelijk zo? Wij betwijfelen het. Iemand die op de Veluwe een edelhert wil spotten maakt de beste kans bij het krieken van de dag en moet zich daarbij stilletjes bewegen. Op een mooie dag met veel bezoekers is de kans een edelhert te zien vrijwel nihil. Het gezin met kindertjes dat voor edelherten naar het HH zal komen, komt dan ook waarschijnlijk bedrogen uit.

Dan het dierenwelzijn van de edelherten in de Oostvaardersplassen. Gesteld wordt dat verbinding van de OVP met het HH beschutting en voedsel kan bieden aan edelherten met name in de winter.  Dat zijn dan wel zeer bevoorrechte edelherten.  Naar zeggen van Staatsbosbeheer, de eigenaar en beheerder van het bedoelde deel van HH, zou het HH hooguit enkele tientallen edelherten kunnen huisvesten zonder dat daarmee het bos schade zou oplopen. Enkele tientallen edelherten?! Dat terwijl er op dit moment circa 3000 edelherten in de OVP rondlopen.  30 edelherten zou daar slechts 1% van uitmaken. Het argument van dierenwelzijn gaat bij een dergelijk percentage helemaal niet op.

Ondertussen hebben wij begrepen dat het HH vele bijzonder zeldzame planten, paddenstoelen en vogels herbergt. Daarbij moeten wij er niet aan denken dat het HH de OVP achterna gaat. De OVP zijn grotendeels kaal, de meeste bomen die er enkele jaren geleden nog wel stonden zijn inmiddels verdwenen. De biodiversiteit is achteruit gehold. Met name veel van de vogelsoorten zijn verdwenen omdat nestgelegenheid er door de kaalslag niet meer is. Nu zult u denken dat met enkele tientallen edelherten de schade in HH toch nooit zo groot kan worden. Waarschijnlijk heeft u daarin gelijk, ware het niet dat het de grote onbekende is hoeveel edelherten werkelijk naar het HH zullen trekken. Dat zouden er zomaar meer dan honderd tegelijk kunnen zijn. Er komt namelijk een open verbinding met de OVP die niet afgesloten kan en mag worden.  Het opengestelde deel van HH moet namelijk een onlosmakelijk deel van de OVP gaan uitmaken.

Staatsbosbeheer heeft aangegeven dat zij een beheerplan voor het gebied gaat opstellen waarin wordt opgenomen hoe de toegang wordt geregeld en op welke wijze gewaarborgd moet gaan worden dat het bos niet wordt aangetast. Over dit beheerplan wil SBB met de gemeente in overleg gaan.

In de ogen van de VVD fractie is dit de verkeerde volgorde. Alvorens medewerking te verlenen aan toelating is het logischer het eerst over het beheerplan met elkaar eens te worden.  Immers het beheerplan zou bezwaren en zorgen kunnen wegnemen die het verlenen  van medewerking in de  weg zouden kunnen staan.

Alles overwegende wenste de VVD dat in ieder geval op dit moment sowieso geen medewerking aan toelating zou worden verleend.

De CDA fractie kwam bij de raadsbehandeling met een amendement (wijzigingsvoorstel) dat erin voorzag besluitvorming uit 2011, waarin bepaald was geen “grote grazers” in het HH toe te laten, te handhaven. Als VVD fractie hebben wij dit amendement gesteund.  

Omdat de kans aanwezig was dat het amendement van het CDA het niet zou halen leek het verstandig zelf een tweede minder vergaand amendement te formuleren. Dit amendement zou besluitvorming uitstellen totdat de raad van het beheerplan kennis zou hebben kunnen nemen.  Wij dienden dit amendement in samen met het CDA, Inwonerspartij Lelystad, D66 en Opa Plus.

De Christen Unie kwam met een amendement waarin wel “ja” werd gezegd tegen het verlenen van medewerking maar het college nog enkele “opdrachten” meekreeg met betrekking tot het overleg over het beheerplan.

Bij stemming over een raadsvoorstel wordt altijd eerst over de amendementen gestemd. Dat gebeurt in volgorde van zwaarte (verstrekkendheid) Het meest vergaande amendement komt als eerste in stemming.

Het CDA amendement haalde het niet, net zomin als het onze. Het amendement van de Christen Unie kon wel op voldoende steun rekenen.  De VVD fractie heeft zowel tegen het amendement van de Christen Unie gestemd als tegen het hoofdvoorstel dat helaas toch bij meerderheid van stemmen werd aangenomen.  Dat betekent dus dat de gemeenteraad heeft besloten in te stemmen met toelating edelherten in een groot deel van de Hollandse Hout.