'Leg acute zorg niet te snel op het bordje van de huisarts'

Voordat de acute zorg voor patiënten in ons land opnieuw wordt georganiseerd en op het bordje van huisartsen en gemeenten wordt gelegd, moeten die hiertoe wel in staat zijn. De druk op huisartsen en zorgverleners is op veel plaatsen nu veel te hoog. Daarvoor waarschuwt de gemeente Lelystad in een brief aan minister Tamara van Ark (Medische Zorg).

De gemeente reageert als 'ervaringsdeskundige' op een voorstel van het kabinet om de acute zorg efficiënter en goedkoper te organiseren. Het tekort aan gespecialiseerd personeel en oplopende kosten hebben geleid tot sluiting van afdelingen spoedeisende hulp in ziekenhuizen. Het kabinet stelt voor dat patiënten zoveel mogelijk aankloppen bij de huisarts of lokale zorgaanbieders, om de druk op de acute zorg te verlichten.

Volgens de gemeente Lelystad is dat eenvoudiger gezegd dan gedaan. Na het faillissement van de MC IJsselmeerziekenhuizen in oktober 2018 was de spoedeisende hulp ineens gesloten. Dat trof niet alleen inwoners van Lelystad, maar ook omliggende gemeenten. St. Jansdal heeft in maart 2019 in Lelystad een spoedpost heropend, maar die is niet 24/7 open en er kunnen geen spoedoperaties worden verricht. Deze situatie heeft volgens de gemeente nog steeds effect op het gevoel van veiligheid van veel inwoners.

Groot tekort aan huisartsen
Huisartsen en zorgaanbieders in de wijken verantwoordelijk maken voor de eerste acute zorg levert volgens de gemeente in Lelystad praktische problemen op. In Lelystad staat de huisartsenzorg zwaar onder druk. Er zijn onvoldoende huisartsen en het vinden van waarneming is min of meer onmogelijk geworden door het landelijk huisartsentekort. Dit is in de brief aangegeven die verstuurd is aan minister Van Ark. Mede door de vergrijzing en een bovengemiddeld huisartsenbezoek per inwoner is de druk groot. De zorg in de wijken staat ook onder druk, omdat de gemeente door tekorten flink moet bezuinigen op het sociaal domein. Daarom moeten beide problemen eerst worden opgelost.

Minister van Ark krijgt uit Lelystad ook het advies om vooral zorgvuldig en niet overhaast te besluiten hoe de acute zorg wordt georganiseerd. Het vergt goede afspraken tussen ziekenhuizen, medisch specialisten, huisartsen en zorgaanbieders over wat voor soort arts er op een spoedpost nodig is. Nu schrijven de regels voor dat afdelingen spoedeisende hulp altijd hooggekwalificeerde artsen moeten hebben. Een tekort hieraan was één van de redenen dat in Lelystad een 24-uurs spoedpoli niet meer haalbaar was.

Digitale zorg niet voor iedereen oplossing
Ten slotte waarschuwt de gemeente ervoor om bestaande werkwijzen en structuren niet te snel af te breken, zolang er over een nieuwe aanpak geen besluiten zijn genomen. Hoewel door de coronacrisis de digitale zorgverlening een grote vlucht heeft genomen, zijn er in Lelystad veel laagopgeleiden en laaggeletterden voor wie het omgaan met de computer niet zo gemakkelijk is.

De reactie van Lelystad is onderdeel van een consultatie door het ministerie van Volksgezondheid over de zogeheten houtskoolschets acute zorg. De reacties worden nog verwerkt in een aangepast plan.

Meta Jacobs, fractielid met gezondheidszorg in de portefeuille